Jeżeli chcesz lepiej zrozumieć zagadnienia zawiązane z drukiem 3D lub korzystając z drukarki 3D spotkałeś się z problemem, z którym nie potrafisz sobie poradzić, ta strona Ci pomoże.
Problemy z drukiem
Dlaczego filament nie wypływa z dyszy?
Niewypływanie filamentu z dyszy może mieć kilka przyczyn. Najczęstsze to:
Zbyt niska temperatura druku
Podnieś temperaturę dyszy. Aby sprawdzić, w jakim zakresie temperatur filament pracuje najlepiej, możesz wydrukować wieżę temperatur dla danego materiału.
Zatkana dysza
Problem może pojawiać się np. jeżeli filament zawiera brokat lub drobinki drewna, albo został zabrudzony przez niewłaściwie składowanie (zawsze przechowuj filament w szczelnym worku). W takim przypadku można spróbować zrobić tzw. cold pull, polegający na wyszarpnięciu z dyszy ostygniętego do pewnego stopnia filamentu.
Filament nie jest podawany przez ekstruder
Przyczyną może być zbyt słaby lub zbyt mocny docisk radełka. W tym drugim przypadku filament może być skrobany, powodując nagromadzanie się drobinek, które mogą zatkać rurkę teflonową. W przypadku filamentów elastycznych (FiberFlex, MattFlex, TPE, TPU) zbyt mocny docisk może powodować owijanie się filamentu na radełku.
Zbyt mała odległość dyszy od stołu
Obniżenie stołu/podniesienie dyszy umożliwi wypływ filamentu z dyszy, zapobiegając blokowaniu się materiału.
Dlaczego na wydruku pozostają nitki?
Ustawienia retrakcji
Właściwe ustawienie retrakcji sprowadza się zasadniczo do dwóch elementów:
- długość retrakcji
- szybkość retrakcji
Długość retrakcji określa o ile milimetrów materiał ma zostać wycofany podczas wykonywania retrakcji. Wartość ta będzie różna w zależności od materiału oraz rodzaju ekstrudera. Ekstruder typu “direct” wymaga krótszej retrakcji (ok 0,5 – 1,5 mm). Ekstruder bowden, czyli taki, w którym pomiędzy ekstruderem o dyszą znajduje się długa rurka teflonowa, wymaga dłuższej retrakcji np. 5 mm. Zbyt długa retrakcja może doprowadzić do zatkania, jeżeli stopiony filament zostanie wycofany do zimnej strefy hotendu.
Szybkość retrakcji warunkuje jak dynamicznie ten ruch ma zostać wykonany. Zbyt wolna retrakcji, nie będzie skuteczna gdyż pozwoli filamentami dalej wypływać nim nastąpi jego wycofanie. Zbyt szybka, może doprowadzić do zatkania dyszy lub pozostania w niej fragmentu stopionego polimeru. Szybka retrakcja może również doprowadzić do uszkodzenia filamentu przez radełko ekstrudra.
Znalezienie odpowiedniego ustawienia wymaga nierzadko wielu prób w których pomagaja testy retrakcji.
Zbyt wysoka temperatura
Przegrzany filament charakteryzować się będzie wyższą płynnością, co w konsekwencji doprowadzi do obniżenia efektywności retrakcji. stopniowe obniżanie temperatury np. o 5°C powinno pomóc rozwiązać problem.
Wilgotny filament
Wilgoć którą filament chłonie z otoczenia również może być przyczyną pojawienia się nitkowania podczas wykonywania retrakcji. Drobinki wody obecne w dyszy, powodują zwieszenie ciśnienia w dyszy prowadzać do niekontrolowanego wypływania filamentu i obniżenia efektywności retrakcji.
Filament a nitkowanie
Niektóre typy filamentu charakteryzują się wyższą tendencją do nitkowania od innych. Filamentami takimi są np.:
- FiberWood
- kopoliestry (PET-G, PCTG, CPE-HT)
- FiberFlex (z uwagi na zalecaną krótką retrakcję)
Dlaczego warstwy wydruku nie sklejają się lub pękają?
Zbyt słaba adhezja międzywarstwowa powoduje osłabienie modelu, a konsekwencji jego pękanie. Przyczynami mogą być:
Zbyt niska temperatura druku
Druk w zbyt niskiej temperaturze powoduje, ze polimer stygnie zbyt szybko uniemożliwiając, mocne związanie się poszczególnych warstw modelu. Podniesienie temperatury druku o kilka lub kilkanaście stopni poprawi rezultaty.
Zbyt mocny nawiew
Zbyt mocne chłodzenie również będzie powodować osłabienie połączeń pomiędzy warstwami. W przypadku filamentów takich jak PET-G, ABS, ASA, Nylon, CPE HT zaleca się używanie minimalnej siły nawiewu, a w miarę możliwości jego wyłączenie (tam gdzie nie wymaga tego geometria modelu, np. nawisy, mosty).
Brak zamkniętej komory
PLA oraz oparte na nim filamenty z łatwością da się drukować niemal na każdej drukarce. Jednak w przypadku wielu materiałów, które wymagają wyższej temperatury np. ABS lub Nylon, dla uzyskania wytrzymałego modelu konieczne może być stworzenie odpowiednich warunków. Największe znaczenie będzie miało tu chronienie tworzonego wydruku przed powiewami chłodnego powietrza (np. klimatyzacja, otwarte okno) oraz zapewnienie stałej temperatury otoczenia przez cały proces drukowania, aby uniknąć kurczenia się środkowych partii modelu.
Za wysoka warstwa
Wysokość warstwy ma zasadniczy wpływ na szybkość drukowania modelu. Ustawiając jednak zbyt wysoką wartość dla tego parametru, można sprawić, że kolejne warstwy nie będą “wciskane” z odpowiednią siłą w poprzednie. Przyjmuje się, że właściwa relacja pomiędzy średnicą używanej dyszy a wysokością warstwy powinna wynosić ok 1,25. Oznacza to że w przypadku dyszy 0,4 mm nie powinno się przekraczać wysokości 0,32mm dla warstwy.
Dlaczego narożniki wydruku podwijają się?
Polimery przeznaczone do druku 3D mają różną skłonność do skurczu, co dzieli je na łatwe i trudne do druku.
| Materiały łatwe do druku (niski skurcz) | Względnie łatwe (relatywnie niski skurcz) | Materiały trudne do druku (duży skurcz) |
| – PLA – Kopoliestry (np. PET-G, PCTG) | – ASA – Filamenty elastyczne – PP | – ABS – Nylon – PC |
Jak zapobiegać kurczeniu się dolnych warstw wydruku 3D?
Stosowanie preparatów adhezyjnych
Środki adhezyjne pomagają poprawić przyczepność polimeru do powierzchni stołu drukarki.
| Materiał | Środek adhezyjny |
| PLA | taśma maskująca, klej PVA, lakier do włosów |
| ABS / ASA | taśma kaptonowa, „sok” z ABSu |
| PET-G/ PCTG | taśma maskująca, lakier do włosów |
| PA12 | Magigoo PA |
| FiberFlex / MattFlex | taśma maskująca |
| PP (Polipropylen) | taśma biurowa |
Wyłączenie nawiewu na dolnych warstwach
Zbyt szybkie wychładzanie dolnych partii modelu może prowadzić do podwijania się narożników, a w konsekwencji nawet do odklejenia się modelu od stołu w trakcie wydruku.
Zastosowanie brimu lub raftu
Zadaniem brimu i raftu jest zwiększenie powierzchni styku do powierzchni stołu. Mają one uniemożliwić odklejenie się właściwego modelu od powierzchni roboczej.
Jak zapobiegać odklejaniu się wydruku od stołu?
Odklejanie się wydruku od stołu lub brak przyczepności na pierwszej warstwie to jedna z najczęstszych przyczyn niepowodzenia w druku 3D. Powodów może być kilka:
Zabrudzony stół
Powód prozaiczny, ale bardzo często to on właśnie stoi na drodze do udanego wydruku. Właściwie przygotowany stół powinien zostać pozbawiony resztek z poprzednich wydruków i odtłuszczony, np. przy pomocy płynu do szyb lub octu.
Źle wypoziomowany stół
W zależności od drukarki może ona być wyposażona w automatyczny system poziomowania stołu lub wymagać ręcznego ustawienia poprzez np. regulację poziomu dokręcenia śrub. Instrukcję jak wypoziomować stół znajdziesz w dokumentacji swojej drukarki.
Zbyt duża odległość dyszy od stołu
Dla uzyskania idealnej pierwszej warstwy kluczowa jest właściwa wysokość dyszy nad stołem (oś Z). Idealna warstwa powinna być delikatnie ściśnięta, ale dysza nie powinna zagłębiać się w już położony filament.
Wysokość pierwszej warstwy można regulować bezpośrednio z panelu sterującego drukarki, zwiększając wysokość osi Z za pomocą tzw. “baby-steps”. Zadając wartość ujemną przybliżamy dyszę do stołu, a wartościami dodatnimi oddalamy ją.
Niska temperatura stołu
Zwiększenie temperatury stołu może zwiększyć szanse na właściwe przyczepienie się polimeru do jego powierzchni. Zapobiega to kurczeniu się stygnącego materiału , powodowanego przez pracę wentylatora chłodzącego wydruk jak i przeciągów na drukarkach z niezabudowaną komorą.
Zalecane temperatury stołu:
- PLA / FiberFlex: 50-70 °C
- PET-G: 90°C
- ABS / NYLON: 90-110°C
Słaba adhezja
Jeżeli powyższe wskazówki nie pomagają konieczne może być zwiększenie adhezji poprzez zastosowanie dodatkowych struktur, jak brim lub raft, albo użycie środków adhezyjnych.
Do tych ostatnich możemy zaliczyć zarówno dedykowaną chemię w postaci: sprayów (np. Dimafix) i płynów (Magigoo).
Nierzadko jednak idealnie sprawdzą się domowe sposoby w postaci: taśmy maskującej (np. TESA), lakieru do włosów lub klej biurowy w sztyfcie (PVA).
Porady praktyczne
Czy filament Fiberlogy może być stosowany w kontakcie z żywnością?
Surowiec zawarty w bezbarwnych wersjach filamentów Fiberlogy: PET-G, Easy PET-G, PCTG oraz CPE HT jest dopuszczony do kontaktu z żywnością.
Do pobrania:
- Deklaracja zgodności – PET-G Pure TR
- Deklaracja zgodności – Easy PET-G Pure TR
- Deklaracja zgodności – PCTG Pure TR
- Deklaracja zgodności – CPE HT
W przypadku zamiaru podjęcia produkcji produktów przeznaczonych do sprzedaży i/lub kontaktu z żywnością pozyskanie wszelkich atestów leży w gestii producenta finalnego produktu.
Dopuszczenie finalnego produktu (wydruku w technologii 3D) do kontaktu z żywnością jest kwestią złożoną, na którą wpływają nie tylko surowiec, ale również warunki wytwarzania finalnego produktu (drukarka, otoczenie, geometria modelu). W zagłębieniach międzywarstwowych każdego wydruku mogą gromadzić się i namnażać mikroorganizmy.
Filament a wilgoć
Z uwagi na to, że polimery używane w druku 3D wykazują mniejszą lub większa higroskopijność, czyli zdolność do pochłaniania wilgoci z otoczenia, z czasem jakość druku może ulec pogorszeniu. Niewłaściwe przechowywanie filamentu przyśpiesza ten proces.
Jak poznać, że filament zawilgotniał?
- syczenie i strzelanie filamentu podczas ekstruzji z dyszy;
- osłabienie adhezji między warstwami;
- pogorszenie właściwości mechanicznych gotowych wydruków;
- pogorszenie wizualnego wyglądu powierzchni wydruku.
Gdzie suszyć filament do druku 3D?
- suszarce do filamentu – profesjonalne suszarki do filamentu są bardzo przydatne w pracy z materiałami które mają skłonność do pochłaniania wilgoci z otoczenia, a poniesiona inwestycja może się szybko zwrócić.
- piekarniku – domowy piekarnik sprawdza się bardzo dobrze w roli suszarki filamentu. Korzystając z niego w tej roli należy jednak bardzo uważać, na wahania temperatur oraz aby właściwie ustawić urządzenie, aby zamiast np. 60°C nie zaaplikował nam ono 160°C. Ważnym aspektem jest także kwestia suszenia polimeru w urządzeniu przeznaczonym do celów spożywczych, czyli czy chcemy aby zapiekana miała w sobie “subtelną nutę” nylonu lub ABS.
- suszarce do owoców i warzyw – popularne domowe suszarki spożywcze po niewielkich modyfikacjach mogą bardzo skutecznie zastąpić swoje profesjonalne i drogie odpowiedniki.
Temperatury i czas suszenia filamentu
- PLA, FiberWood: 50°C / 4h
- ABS: 60°C / 4h
- ASA, PA12+CF15, PA12+GF15 : 80°C / 4h
- BVOH: 50°C / 4h
- PET-G, CPE HT, PCTG: 60°C / 4h
- FiberSatin, FiberSilk: 40°C / 4h
- PA12: 70°C / 4h
Jak przechowywać filament, aby uniknąć wilgoci?
Filament Fiberlogy dostarczany jest wraz zamykanym worku wraz z pochłaniaczem wilgoci. Za każdym razem po użyciu zalecamy zamykanie filamentu w tymże worku. Materiały takie jak Nylon należy drukować bezpośrednio z suszarek lub szczelnie zamykanych pojemników.
Tagi: #mokry #zawilgocony #suszenie #wilgoć # wysuszyć
Ogólne
Waga i wymiary szpuli Fiberlogy
Nowa szpula Fiberlogy: ok. 290g
Stara szpula Fiberlogy: ok. 330g
Jak założyć refill na szpulę Fiberlogy?
Czy filamenty Fiberlogy są zgodne z dyrektywami RoHS oraz REACH?
Wszystkie filamenty produkowane przez nas są zgodne z dyrektywami RoHS i REACH. Szersze informacje na temat filamentów zawarte są w dokumentach MSDS opublikowanych na stronach poszczególnych produktów.
Do pobrania: Deklaracja RoHS
Dyrektywa RoHS, ograniczająca używanie ryzykownych dla środowiska substancji.
Dyrektywa RoHS – (ang.Restriction of Hazardous Substances), z 27 stycznia 2003 roku (2002/95/EC), wprowadzona w życie 1 lipca 2006 roku. Dyrektywa ta została transponowana do Polski Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 27 marca 2007 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektronicznym i elektrycznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko (Dz. U. nr 69, poz. 457). Celem wprowadzenia dyrektywy jest zmniejszenie ilości substancji niebezpiecznych przenikających do środowiska z odpadów elektrycznych i elektronicznych.
Dyrektywa RoHS wymaga, aby producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego stosowali w minimalnych ilościach określonych w przepisach prawa następujące substancje
źródło: gios.gov.pl
- Ołów (Pb)
- Rtęć (Hg)
- Kadm(Cd)
- Sześciowartościowy Chrom (Cr+6)
- Eter polibromowanych di fenyli (PBDE)
- Polibromowane bifenyle (PBB)
REACH to rozporządzenie Unii Europejskiej, przyjęte w celu poprawy ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać chemikalia, przy jednoczesnym zwiększeniu konkurencyjności przemysłu chemicznego w UE. Promuje ono również alternatywne sposoby oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje w celu zmniejszenia liczby badań na zwierzętach.
echa.europa.eu
Zasadniczo REACH ma zastosowanie do wszystkich substancji chemicznych – nie tylko stosowanych w procesach przemysłowych, ale także w naszym codziennym życiu, na przykład w produktach czyszczących, farbach, a także w wyrobach takich jak ubrania, meble i urządzenia elektryczne. Dlatego rozporządzenie to ma wpływ na funkcjonowanie większości firm w całej UE.
REACH obowiązek przeprowadzenia badań dowodowych nakłada na firmy. Aby zachować zgodność z rozporządzeniem, firmy muszą zidentyfikować ryzyko i zarządzać tym ryzykiem, związanym z substancjami, które produkują i wprowadzają na rynek w UE. Muszą wykazać wobec ECHA, w jaki sposób można bezpiecznie stosować substancję, i mają obowiązek przekazać użytkownikom informacje o środkach zarządzania ryzykiem.
Jeżeli ryzykiem nie można zarządzać, władze mogą na różne sposoby ograniczyć stosowanie substancji. Ostatecznie najbardziej niebezpieczne substancje należy zastąpić mniej niebezpiecznymi.
REACH oznacza rejestrację (Registration), ocenę (Evaluation), autoryzację (Authorisation) i ograniczenie chemikaliów (Restriction of Chemicals). Rozporządzenie to weszło w życie w dniu 1 czerwca 2007 r.
Czy mogę kupić filament na stronie Fiberlogy?
Fiberlogy nie prowadzi sprzedaży detalicznej. Nasze produkty dostępne są poprzez sieć Resellerów dostępnych w wielu krajach. Dzięki temu możliwy jest łatwy dostęp do filamentów Fiberlogy w niemal każdym miejscu na świecie.
Lista Resellerów naszych filamentów do druku 3D znajduje się pod tym linkiem.
Gdzie wyszukiwać modeli do druku 3D?
Cults3D
Jeden z najszybciej rozwijających się serwisów udostępniający modele do druku 3D. Znajdziemy w nim zarówno modele darmowe, jak i płatne. Cults3D umożliwia publikowanie oraz sprzedaż modeli w formacie STL, OBJ, 3MF, CAD, STEP, itp. własnego autorstwa.
Thingiverse
Najstarsza i doskonale znana wszystkim platforma oferująca jedynie darmowe modele do druku 3D. Należący do firmy MakerBot – wiodącego producenta drukarek 3D, serwis działa już od 2008 roku. Strona umożliwia łatwe przeglądanie modeli w podziale na kategorie i stawia mocny akcent na kwestie związane z edukacją poprzez druk 3D.
MyMiniFactory
To doskonałe miejsce dla osób, które szukają wysokiej klasy modeli 3D w obszarze gier, fan-art’u oraz sztyki i architektury. W ramach MMF funkcjonuje projekt Scan the World, który umożliwia bezpłatny dostęp do bogatej bazy zeskanowanych w technologii 3D dzieł sztuki z całego świata.
Printables
Należący do PrusaLAB (producenta m.in drukarek 3D Prusa MK3 i Prusa MINI) serwis, którego baza modeli do druku rośnie bardzo dynamicznie. Większość modeli udostępniana jest za darmo, choć niedawno Printables wprowadziło także sklep, w którym można sprzedawać modele. Cześć modeli posiada również udostępnione gotowe do druku pliki .gcode.
Yeggi
To przydatna strona, która choć sama w sobie nie jest bazą modeli, to ułatwia ich poszukiwanie. Yeggi to wyszukiwarka, która agreguje zasoby m.in. Cults3D, Thingiverse, MyMiniFactory i innych serwisów.
CGTrader
CGTrader oferuje dostęp do bogatej bazy licencjonowanych modeli 3D w tym także przeznaczonych do druku 3D. Część z nich jest udostępniona za darmo.
Pinshape
Pinshape to kolejny “marketplace” który umożliwia zakup modeli do druku 3D. Oprócz płatnych modeli dostępne są tam też pliki darmowe. Serwis zastał nabyty w 2016 roku przez potentata branży druku 3D firmę FormLabs.
MakerWorld
Najnowsza platforma należąca do BambuLab – producenta popularnych drukarek. Szybko rozwijający się serwis oferuje miejsce do dzielenia się przez użytkowników darmowymi modelami wraz z gotowymi profilami druku dla konkretnych drukarek BambuLab.
GrabCAD Library
Serwis dedykowany jest inżynierom, projektantom, wytwórcą oraz studentom, którzy poszukują bardziej zaawansowanych projektów lub chcą podzielić owocami swojej pracy. Nie wszystkie modele, wskazane jako nadające się do druku 3D, uda się wydrukować.
Jakie są zastosowania dla druku 3D?
Inżynieria
Drukarki 3D okazują się przydatne w różnych dziedzinach inżynierii. Dzięki nowoczesnej technologii możliwe jest tworzenie funkcjonalnych prototypów oraz szybkie sprawdzanie ich działania i właściwości, a także łatwe wprowadzanie usprawnień do koncepcji. Nie bez znaczenia jest oszczędność czasu i kosztów przygotowywania elementów.
Polecane filamenty: FIBERFLEX 40D, IMPACT PLA.
Edukacja
Branża edukacyjna czerpie pełną garścią z korzyści, jakie niosą ze sobą wydruki w trójwymiarze. Możliwe jest prowadzenie zajęć na temat techniki druku 3D czy nauka umiejętności projektowania w CAD, a także rozwijania i usprawniania różnego rodzaju produktów. Wybór filamentów powinien być podyktowany charakterem wydruku i efektu, jaki pragniemy osiągnąć.
Polecane filamenty: wszystkie.
Produkcja
Oczekiwania branży produkcyjnej są ściśle określone: ważne jest szukanie najlepszych rozwiązań przy jednoczesnej optymalizacji kosztów. Dzięki drukowi 3D możliwe jest niskoseryjne, łatwe i szybkie tworzenie modeli koncepcyjnych lub części. To pozwala na sprawdzenie działania elementów i ograniczenie wydatków związanych z wysokonakładową produkcją.
Polecane filamenty: IMPACT PLA, EASY PLA, FIBERFLEX 40D.
Design produktowy
Wykonanie modeli produktów tradycyjnymi metodami może zająć dużo czasu i być nieopłacalne finansowo. Druk 3D to nowoczesna technologia, która pozwala przygotować realistyczne prototypy w krótkim czasie i przy niewielkich kosztach. Możliwe jest łatwe tworzenie nawet bardzo skomplikowanych kształtów, co pozwala na sprawne wprowadzanie poprawek i ulepszanie projektów.
Polecane filamenty: IMPACT PLA, EASY PLA, HIPS, FIBERWOOD, PLA MINERAL.
Sztuka
Artyści szczególnie doceniają możliwości drukarek 3D, dzięki którym powstaje biżuteria, maski, ozdoby czy elementy dekoracyjne. Druk w trójwymiarze znajduje zastosowanie w wielu studiach artystycznych, stając się technologią umożliwiającą twórcom realizację nawet najbardziej nietypowych projektów.
Polecane filamenty: IMPACT PLA, EASY PLA, HIPS, FIBERWOOD, PLA MINERAL.
Zabawki
Nowe technologie i branża zabawkarska mogą się wydawać odległe, ale jednak mają ze sobą wiele wspólnego. Przy użyciu drukarki 3D możliwe jest powstanie wielu oryginalnych zabawek dla dzieci, których stworzenie przy użyciu tradycyjnych metod byłoby czasochłonne i kosztowne. Do wyrobu m.in. klocków, postaci, figurek zwierząt można wykorzystać szereg nowoczesnych filamentów.
Polecane filamenty: IMPACT PLA, EASY PLA, FIBERFLEX 40D, FIBERWOOD.
Nowa szpula Fiberlogy (wersja ABS), a suszenie filamentu
Pierwsze wersje nowej szpuli wytworzone były z ABS. Mogło to prowadzić do samoistnego rozpadania się szpuli w wyniku suszenia w temperaturach powyżej 60°C. Aby zapobiec takim przypadkom, podjęliśmy niezwłocznie decyzję o zmianie tworzywa na PC (poliwęglan), który również w całości pochodzi z recyklingu. Szereg testów potwierdził, że szpula taka wytrzymuje temperatury suszenia do 90°C.
Jak rozpoznać szpulę z ABS?
Szpule z ABS charakteryzują się jednakowym wyglądem wszystkich otworów. Szpule wykonane z PC posiadają charakterystyczne okrągłe otwory w trzecim rzędzie licząc od wewnątrz szpuli.
Jak przygotować do suszenia szpulę wykonaną z ABS?
W celu zagwarantowania, że szpula starszego typu nie ulegnie uszkodzeniu w procesie suszenia, zalecamy zmodyfikowanie jej poprzez nawiercenie otworów blisko rdzenia szpuli oraz spięcie jej opaskami zaciskowymi (tzw. trytytkami/trytkami). Poniższy film demonstruje, jak wykonać zabieg.
